KOAH hâlâ büyük oranda tanı alamıyor.
Her yıl milyonlarca insanın yaşamını etkileyen ve üç milyondan fazla kişinin ölümüne neden olan kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), hem önlenebilir hem de tedavi edilebilir bir hastalık olmasına rağmen dünyanın en az tanınan büyük sağlık sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Dünya genelinde KOAH’lı bireylerin yaklaşık %70’i tanı almamış, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde bu oran daha da yüksek. Tanı alamayan bireylerde nefes darlığı artıyor, yaşam kalitesi düşüyor ve hastalık kontrolsüz ilerliyor.
KOAH riskini artıran faktörler geniş bir yaşam döngüsünü kapsıyor: 35 yaş üstü olmak, tütün maruziyeti, hava kirliliği, mesleki riskler, genetik yatkınlık ve erken yaşam dezavantajları. Bu nedenle nefes darlığı yaşayan herkesin aklına “Bu KOAH olabilir mi?” sorusu muhakkak gelmeli!
Erken tanı sayesinde uygun tedaviye zamanında başlanıyor, alevlenmeler azalıyor ve yaşam kalitesi belirgin şekilde yükseliyor. GOLD bu nedenle semptomu veya riski olan herkes için spirometri ile aktif olgu bulmayı öneriyor. Ulaşılabilir spirometri, doğru eğitim ve tele-sağlık çözümleri, toplumun kesimlerini KOAH bakımına dahil etmenin anahtarı.
Nefesin daralıyorsa KOAH’ı düşün. KOAH varsa, Pulmoner Rehabilitasyonu düşün!
Tanı konulan her KOAH hastası için en güçlü müdahalelerden biri ise “pulmoner rehabilitasyon (PR). PR; egzersiz eğitimi, nefes teknikleri, eğitim, öz-yönetim, psikososyal destek ve yaşam tarzı yaklaşımını bir arada sunarak dispneyi azaltıyor, günlük aktivite kapasitesini artırıyor ve hastane yatışlarını düşürüyor. Kısacası, KOAH’la yaşamı dönüştürüyor.
Ancak tanı konmamış milyonlarca kişi PR’ye de erişemiyor. Bu nedenle bu yılın mesajı PR açısından da çok açık: “Nefesin daralıyorsa, KOAH’ı düşün. KOAH varsa, PR’yi düşün!”
Dünya KOAH Günü 2025, erken tanı ile etkili tedavinin birleştiğinde hayatların değişebileceğini hatırlatıyor. Her nefesin daha değerli olduğu bir dünya için, hem sağlık profesyonelleri hem toplum hem de karar vericiler olarak yapabileceğimiz çok şey var.
Erken tanı, erken pulmoner rehabilitasyon ve daha iyi yaşam.
